Komputer formatı və Proqram yazılması

Komputer formatı və Proqram yazılması xidmətləri yerinə yetirən təcrübəli komputer ustası öz yaşadığı ünvanda və ya müştərilərin ünvanlarına gedib müxtəlif komputer işləri görür. Sizə lazım olan xidmətlər haqqında daha ətraflı məlumat almaq üçün zəng edin.

Telefon: 050 800 84 50

Komputer formatı və Proqram yazılması
Komputer formatı və Proqram yazilmasi

Komputerin Format Olunmasi – Daha Ətraflı Məlumat

Komputerin format olunmasi, sistemin yenilənməsi, viruslardan təmizlənməsi və performansın artırılması üçün vacib bir prosesdir. Əgər kompüteriniz donursa, tez-tez xətalarla qarşılaşırsınızsa və ya proqramlar gec açılırsa, format etmək ən yaxşı həll yolu ola bilər. Bu məqalədə kompüterin format olunması prosesini addım-addım izah edəcəyik.

1. Format Olunmazdan Əvvəl Hazırlıq

Format prosesinə başlamazdan əvvəl aşağıdakıları nəzərə alın:

  • Vacib faylları ehtiyat nüsxələyin – Şəxsi sənədlərinizi, şəkillərinizi və digər mühüm məlumatları xarici diskə və ya bulud yaddaşına köçürün.
  • Sürücüləri (driverləri) yükləyin – Formatdan sonra lazım olacaq sürücüləri kompüterinizin rəsmi saytından yükləyin.
  • Windows-un yükləmə faylını hazırlayın – Windows-un rəsmi saytından ISO faylını yükləyin və onu “Rufus” kimi proqramlarla USB fləş yaddaşa yazın.

2. BIOS-a Daxil Olmaq və USB-dən Yüklənməni Seçmək

  • Kompüteri yenidən başladın və F2, F10, F12 və ya Del düyməsinə basaraq BIOS-a daxil olun.
  • “Boot Menu” bölməsində USB fləş yaddaşı birinci seçim olaraq təyin edin və dəyişiklikləri saxlayıb çıxın.

3. Windows Quraşdırılmasını Başlatmaq

  • Windows loqosu göründükdə, dil və saat parametrlərini seçin.
  • “İndi quraşdır” düyməsini basın və Windows versiyasını müəyyən edin.

4. Disklərin Format Edilməsi və Windows-un Yenidən Quraşdırılması

  • “Xüsusi quraşdırma (Advanced)” seçin.
  • C diskinizi seçərək “Sil” və “Format” seçimlərini edin.
  • Boş sahəni seçərək Windows-un quraşdırılmasını başladın.

5. Formatdan Sonra Ediləcək İşlər

  • Driverləri yeniləyin – Windows Update və ya rəsmi sayt vasitəsilə sürücüləri yeniləyin.
  • Antivirus proqramı quraşdırın – Kompüterinizi təhlükəsiz saxlamaq üçün etibarlı antivirus proqramı istifadə edin.
  • Sistem performansını optimallaşdırın – Lazımsız proqramları silin və avtomatik açılan proqramları deaktiv edin.

Komputeri Temizlemek və Termal Pasta Vurmaq – Ətraflı Bələdçi

Komputerin uzunömürlü və stabil işləməsi üçün mütəmadi olaraq təmizlənməsi və termal pastanın yenilənməsi vacibdir. Toz yığılması və köhnəlmiş termal pasta prosessorun (CPU) və videokartın (GPU) həddindən artıq qızmasına, sistemin yavaşlamasına və hətta qəfil sönməsinə səbəb ola bilər. Bu məqalədə komputeri nece temizlemek və termal pastanı düzgün tətbiq etmək barədə ətraflı izah verəcəyik.

1. Kompüteri Təmizləməyə Hazırlıq

Kompüterin daxili və xarici hissələrini təmizləməyə başlamazdan əvvəl aşağıdakıları nəzərə alın:

  • Kompüteri və aksesuarları elektrikdən ayırın.
  • Antistatik əlcək və ya torpaq bağlantısı istifadə edin (elektron komponentlərin zədələnməsinin qarşısını almaq üçün).
  • Lazımi alətləri hazırlayın:
    • Hava kompressoru və ya qazlı hava spreyi (tozları üfürmək üçün).
    • Mikrofiber bez və izopropil spirt (lüks səthlərin təmizlənməsi üçün).
    • Fırça və pambıq çubuqlar (həssas hissələrin təmizlənməsi üçün).

2. Xarici və Daxili Təmizləmə

Xarici Təmizləmə:

  • Monitor, klaviatura və siçanı mikrofiber bez və izopropil spirtlə silin.
  • Klaviaturanın içindəki tozları hava spreyi ilə üfürün.

Daxili Təmizləmə:

  • Kompüterin korpusunu açın və içərisindəki əsas komponentləri yoxlayın.
  • Soyutma sistemini (fanlar, radiatorlar) hava spreyi ilə təmizləyin.
  • Ana platanı və digər hissələri tozdan təmizləyin.
  • Ventilyatorların vəziyyətini yoxlayın, işləmirsə dəyişdirin.

3. Termal Pasta Vurulması

Termal pasta prosessor və soyutma sistemi arasında istilik keçiriciliyini artırmaq üçün istifadə olunur. Köhnə termal pastanın quruması prosessorun həddindən artıq qızmasına və performansın düşməsinə səbəb ola bilər.

Termal Pastanın Yenilənməsi:

  1. Prosessor soyuducusunu (cooler) çıxarın.
  2. Köhnə termal pastanı izopropil spirt və mikrofiber bez ilə təmizləyin.
  3. Yeni termal pastanı tətbiq edin:
    • Kiçik bir damla (düyü dənəsi ölçüsündə) pastanı prosessorun mərkəzinə qoyun.
    • Soyuducunu üzərinə yerləşdirərək pastanın bərabər yayılmasını təmin edin.
  4. Soyuducunu yenidən bərkidin və ventilyatoru qoşun.

4. Təmizlik və Termal Pasta Vurulmasından Sonra Ediləcək İşlər

  • Kompüteri yandırıb prosessor temperaturunu yoxlayın (HWMonitor və ya CoreTemp proqramları ilə).
  • Ventilyatorların düzgün işlədiyini yoxlayın.
  • Sistem performansını və temperatur göstəricilərini müşahidə edin.

Kompüter Proqram Təminatı – Əsas Məlumat və Növləri

Kompüter proqram təminatı, kompüterin işləməsini və istifadəçilərin müxtəlif əməliyyatları yerinə yetirməsini təmin edən proqramlar toplusudur. Proqram təminatı olmadan kompüter yalnız fiziki hissələrdən (hardware) ibarət bir cihaz olaraq qalır. Bu məqalədə kompüter proqram təminatının növləri və onların funksiyaları barədə ətraflı məlumat verəcəyik.

1. Proqram Təminatının Əsas Növləri

Kompüter proqram təminatı iki əsas kateqoriyaya bölünür:

Əməliyyat Sistemləri (Operating Systems – OS)

Əməliyyat sistemi kompüterin bütün hardware və proqram resurslarını idarə edir. Əsas əməliyyat sistemlərinə aşağıdakılar daxildir:

  • Windows – Microsoft tərəfindən hazırlanmış və geniş istifadə olunan OS.
  • macOS – Apple cihazları üçün nəzərdə tutulmuş stabil və təhlükəsiz sistem.
  • Linux – Açıq mənbəli və fərdiləşdirilə bilən əməliyyat sistemi.
  • Android və iOS – Mobil cihazlar üçün xüsusi əməliyyat sistemləri.

Tətbiqi Proqramlar (Application Software)

İstifadəçilərin müxtəlif ehtiyaclarını qarşılamaq üçün nəzərdə tutulmuş proqramlardır:

  • Ofis proqramları – Microsoft Office, Google Docs, LibreOffice.
  • Qrafik və dizayn proqramları – Adobe Photoshop, CorelDRAW.
  • Video və audio redaktə proqramları – Adobe Premiere Pro, Audacity.
  • Antivirus proqramları – Norton, Kaspersky, Avast.
  • Brauzerlər – Google Chrome, Mozilla Firefox, Microsoft Edge.

2. Proqram Təminatının İnkişafı və Yenilənməsi

Kompüter proqramları mütəmadi olaraq yenilənməlidir. Yeniləmələr aşağıdakı məqsədlərlə həyata keçirilir:

  • Təhlükəsizlik boşluqlarını aradan qaldırmaq.
  • Performansı artırmaq və sürəti optimallaşdırmaq.
  • Yeni funksiyalar əlavə etmək.

3. Proqram Təminatının Seçilməsi və Quraşdırılması

Kompüter üçün proqram seçərkən aşağıdakı məqamlara diqqət yetirmək vacibdir:

  • Lisenziya növü – Pulsuz (Freeware), Açıq mənbəli (Open Source) və Ödənişli (Paid Software) proqramlar mövcuddur.
  • Uyğunluq – Əməliyyat sisteminiz və hardware ilə uyğun olub-olmadığını yoxlayın.
  • Təhlükəsizlik – Rəsmi mənbələrdən yükləməyə üstünlük verin və antivirus proqramı ilə yoxlayın.

4. Proqram Təminatının İdarə Edilməsi və Təmizlənməsi

  • Gereksiz proqramları silin – “Control Panel” və ya “Settings” bölməsindən artıq proqramları silin.
  • Avtomatik açılan proqramları məhdudlaşdırın – “Task Manager” vasitəsilə sistem açıldıqda yüklənən proqramları idarə edin.
  • Sistem optimizasiyası aparın – “CCleaner” kimi proqramlardan istifadə edərək lazımsız faylları təmizləyin.

Bu məqalədə kompüter proqram təminatının növləri, funksiyaları və düzgün istifadəsi barədə məlumat verdik. Doğru proqram seçimi və mütəmadi yeniləmələrlə kompüterinizin daha effektiv və təhlükəsiz işləməsini təmin edə bilərsiniz.

Back To Top